DİVRİĞİ

SÜLEYMAN PEYGAMBERİN DEVİ, DEV-İ RİYK’İN BAĞLANDIĞI YERE KURULAN ŞEHİR

HER DERDE DERMAN DİVRİĞİ

Yeryüzünde bütün canlılara hükmeden efsaneler padişahı Süleyman Peygamber’in emrinde güçlü bir dev vardı. Adına Dev-i riyk derlerdi.

Bir gün ,Hz. Süleyman bu devi yanına çağırdı.Anadolu’nun aydıncık şehrinde gözdesi Belkıs için muhteşem bir saray yapmasını emretti.Dev-i Riyk Süleyman’dan bu emri alır almaz ,Anadolu’ya geçti.Bugün Divriği’nin bulunduğu,sulak,yeşillik bir yere geldi.Yorulmuştu,sırtını kayalara dayayarak derin bir uykuya daldı.Dev uykusu bu.. Bir yıl,iki yıl,beş yıl .. Hz.Süleymen devden bir haber alamayınca Anadolu’ya haberler saldı. Sonun da öğrendi ki Dev-i Riyk, bir kayaya dayanmış uyuyor. Emir verdi dev’i kayaya sıkıca bağladılar, dev de burada telef olup gitti. Bir zaman sonra, Sivas şehrinin beyi burada bir şehir kurdu, adına da devin adı olan Dev-i Riyk dedi.

Sivas-Erzurum demiryolu üzerinde ve Çaltı Irmağına kavuşan bir dere boyundaki Divriği şehrinin efsanesini tatlı dilli hoş sohbet Evliya Çelebi böyle anlatır. Aslında Divriği adı eski kayıtlarda geçen Divriki, ya da Divrik’ten gelme de bu adın da Hititler ve Bizanslılar devrinde kullanılan Tefrike adından geldiği sanılıyor. Selçuklular bu Tefrike adını Divriği yapıvermişler. Evliya Çelebi’de kendisine anlatılan bir efsaneyi, her zaman olduğu gibi aslını faslını araştırmadan eserine geçirivermiştir.

Divriği,küçük sönük bir kasaba iken,Selçuklular devrinde birdenbire büyümüş,mimari eserlerle süslenmiş,hele bir Ulu camii var ki ,dillere destan..Selçuklulara bağlı Mengücek Emiri Ahmet Şah’ın 1229 yılında yaptırdığı bu camiin bitişiğinde bir de Darüşşifa yani o devrin Tıp Fakültesi vardı.Söylentiye göre ,Ahmed Şah’ın karısı Turan Melike Hatun çaresiz bir derde düşmüş hiçbir doktor tedavi edememiş.Melike Hatun günden güne sararıp soluyor eriyip gidiyormuş… Bir gün rüyasında aksakallı bir pir görünmüş;(Beni Divriği’de bul!) demiş. Hemen uyanan Melike Hatun Divriği’ye gitmiş ve rüyasındaki Pir’i bir kulübecikte bulmuş. O sırada ihtiyar adam havanında bir takım otları dövüyor, ilaç yapıyormuş. İlacı hemen Melike’ye içirmiş. Bir kaç gün sonrada ayağa kaldırmış. Melike Hatun da ona bu Darüşşifayı yaptırarak herkes görsün derdine deva bulsun diye ihtiyar doktorun ilaç yaptığı otların resimlerini Ulu camiinin taş kapısına oydurmuş.

Gerçek ten bu gün de ulu camii kapısında kabartma çiçek ve meyve resimleri görülür.

Divriği derde derman. 

EVLİYA ÇELEBİ ULU CAMİİ İÇİN

“ÜSTAD BU CAMİYE ÖYLE EMEK SARFEDİP, KAPI VE DUVARLARI ÖYLE NAKŞ BUKALEMUN EYLEMİŞKİ; METHİNDE DİLLER KISIR, KALEM KIRIKTIR”